عمل لیزیک چیست؟
عمل لیزیک چشم (LASIK) یکی از رایج‌ترین و مؤثرترین روش‌های جراحی انکساری برای اصلاح مشکلات بینایی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم است. در این روش، جراح با استفاده از لیزر اگزایمر شکل قرنیه را تغییر می‌دهد تا نور به‌درستی روی شبکیه متمرکز شود و دید واضح‌تری حاصل شود. لیزیک می‌تواند وابستگی به عینک و لنزهای تماسی را به‌طور چشمگیری کاهش دهد، اما برای همه مناسب نیست.
عمل لیزیک چگونه انجام می شود؟
برای انجام عمل لیزیک، ابتدا قطره بی‌حسی در چشم ریخته می‌شود تا درد احساس نشود. سپس جراح با لیزر، یک لایه نازک از قرنیه را بلند کرده و شکل آن را برای اصلاح دید تغییر می‌دهد. در پایان، لایه قرنیه به‌دقت به جای خود بازگردانده می‌شود و معمولاً از لنز پانسمانی برای محافظت استفاده می‌شود. دقت جراح در این مرحله نقش مهمی در کیفیت نتیجه دارد.
چه مشکلاتی با عمل لیزیک برطرف می‌شوند؟
بطور خلاصه عمل لیزیک چشم می‌تواند موارد زیر را درمان نماید:
- نزدیک‌بینی (Myopia): دید واضح در فاصله نزدیک ولی تار در فاصله دور.
- دوربینی (Hyperopia): دید واضح در فاصله دور ولی مشکل در دید نزدیک.
- آستیگماتیسم: تاری دید ناشی از انحنای نامنظم قرنیه.
لیزیک برای چه کسانی مناسب است ؟
افرادی که در دسته‌های زیر قرار دارند، معمولاً گزینه‌های مناسبی برای جراحی لیزیک چشم محسوب می‌شوند:
شرایط مورد نیاز برای انجام لیزیک
- سن بالای ۱۸ سال (ترجیحاً بالای ۲۱ سال) تا حداکثر۵۵ سال .
- نسخه عینک یا لنز در یک سال گذشته ثابت مانده باشد.
- ضخامت و سلامت قرنیه مناسب.
- سلامت کلی چشم و نداشتن بیماری‌های چشمی فعال.
چه کسانی نباید عمل لیزیک انجام دهند؟
- تغییر مداوم نمره چشم.
- درجات شدید نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم.
- خشکی چشم شدید.
- قرنیه نازک یا بیماری‌هایی مانند قوز قرنیه.
- آب سیاه پیشرفته یا آب مروارید مؤثر بر بینایی.
- ابتلا به بیماری‌های کنترل‌نشده مانند دیابت.
- خانم‌های باردار یا شیرده (به دلیل تغییرات موقت بینایی).
اهمیت معاینه چشم در تعیین مناسب‌بودن برای لیزیک
چشم‌پزشک ممکن است برخی افراد را به‌طور موقت یا دائمی از انجام لیزیک منع کند. همچنین در مواردی، یکی از روش‌های دیگر جراحی عیوب انکساری را پیشنهاد می‌دهد. پیش از عمل، پزشک برای تعیین صلاحیت بیمار، سلامت چشم، ضخامت قرنیه، میزان خطای انکساری و کیفیت اشک را بررسی می‌کند. این مرحله، مهم‌ترین بخش تصمیم‌گیری برای انجام جراحی است.
بهترین فصل برای عمل لیزیک
تحقیقات نشان می‌دهد که هوای خنک و کم رطوبت شرایط بهتری برای عمل لیزیک فراهم می‌کند، بنابراین زمستان فصل مناسبی برای این جراحی است. با این حال، لیزیک در تمام فصول قابل انجام است و مهارت جراح مهم‌ترین عامل موفقیت آن محسوب می‌شود.
مراقبت های قبل از عمل لیزیک
- گفت‌وگو با چشم‌پزشک درباره انتظارات و سبک زندگی
- بررسی خشکی چشم و اندازه‌گیری دقیق ضخامت و نقشه قرنیه
- عدم استفاده از لنز نرم: حداقل یک هفته قبل از عمل
- عدم استفاده از لنز سخت: حداقل سه هفته قبل از عمل
- شست‌وشوی چشم با شامپو بچه: از ۲ روز قبل، روزی ۳ بار
- صبح روز عمل حتماً استحمام کنید
- عدم استفاده از عطر، ادکلن، آرایش چشم و صورت در روز عمل
- شست‌وشوی چشم با شامپو بچه در صبح روز عمل
- همراه داشتن یک نفر در روز عمل (به‌دلیل ممنوعیت رانندگی پس از جراحی)
- نیازی به ناشتا بودن نیست؛ غذای سبک میل شود
روند اجرای عمل جراحی لیزیک
- بی‌حسی موضعی چشم با استفاده از قطره مخصوص
- قرار دادن نگهدارنده پلک و حلقه مکش برای ثابت نگه‌داشتن چشم در طول عمل
- ایجاد برش بسیار نازک روی سطح قرنیه با استفاده از لیزر یا دستگاه میکروکراتوم
- تاباندن لیزر برای تغییر شکل قرنیه و اصلاح عیوب انکساری جهت بهبود دید
مراقبت های بعداز عمل لیزیک
یکی از موارد بسیار مهم در نتیجه دادن این عمل جراحی، انجام دقیق مراقبت های پس از عمل می‌باشد.
کار هایی که باید انجام بدیم
| باید ها | توضیح |
|---|---|
| استفاده از قطره چشمی | فقط در طول روز طبق دستور پزشک؛ نیازی به بیدار شدن شبانه نیست |
| فاصله بین قطره‌ها | حداقل ۵ دقیقه بین هر قطره رعایت شود |
| استفاده از عینک آفتابی | حداقل ۵ روز به‌طور دائم و یک ماه در فضای بیرون |
| علائم موقتی پس از عمل | تاری دید، سوزش، اشک‌ریزش یا احساس جسم خارجی طبیعی و موقتی هستند |
| فعالیت‌های روزمره | از روز بعد مجاز است، به شرطی که موجب خستگی چشم نشود |
| استراحت در کلینیک | پس از عمل، استراحت کوتاه در محل انجام جراحی |
| قطره‌های دارویی | استفاده از قطره‌های آنتی‌بیوتیک و ضدالتهاب طبق دستور پزشک |
| عدم مالش چشم‌ها | از مالیدن چشم‌ها به‌طور کامل خودداری شود |
کار هایی که نباید انجام بدیم
| نباید ها | توضیح |
|---|---|
| استراحت چشم پس از عمل | بلافاصله بعد از عمل استراحت دهید؛ رانندگی ممنوع |
| استحمام | تا ۲ روز پس از عمل ممنوع؛ فقط گردن به پایین |
| تماس با آب و مواد شوینده | از تماس آب و مواد شیمیایی با چشم خودداری شود |
| مالش و فشار به چشم | حداقل یک ماه از مالش چشم و فشار بالش یا اجسام دیگر خودداری شود |
| لنز پانسمان | در صورت خارج شدن، به چشم برنگردانید؛ با پزشک تماس بگیرید |
| دخانیات | مصرف سیگار را حداقل تا ۲ هفته کاهش دهید؛ از دود دوری کنید |
| آرایش چشم | حداقل تا ۲ هفته پس از عمل ممنوع |
| ورزش سنگین | حداقل تا یک ماه ممنوع (وزنه‌برداری، کشتی، بوکس و…) |
| شنا و شیرجه | شنا تا یک ماه و شیرجه تا سه ماه ممنوع |
| پیروی از دستورات پزشک | رعایت کامل توصیه‌های جراح؛ ممکن است با سایر پزشکان متفاوت باشد |
مزایا و فواید عمل لیزیک
حذف نیاز به عینک: مهم‌ترین مزیت لیزیک، رهایی از وابستگی دائمی به عینک است و بسیاری از بیماران پس از عمل دیگر نیازی به استفاده روزانه از آن ندارند.
کاهش وابستگی به لنزهای تماسی: پس از جراحی، نیاز به لنزهای تماسی نیز به حداقل می‌رسد و چشم‌ها راحت‌تر و آزادتر عمل می‌کنند.
بهبود کیفیت دید و زندگی روزمره: افزایش وضوح دید در فعالیت‌هایی مانند رانندگی، ورزش، مطالعه و کار با رایانه، باعث ارتقاء چشمگیر کیفیت زندگی می‌شود.
عوارض احتمالی لیزیک
اگرچه جراحی لیزیک در مجموع ایمن و مؤثر است، آگاهی از برخی عوارض احتمالی می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند:
خشکی چشم و اختلالات موقتی دید: پس از عمل، ممکن است خشکی چشم، تاری دید یا مشاهده هاله‌های نوری تجربه شود. این علائم معمولاً موقتی هستند و طی چند هفته تا چند ماه بهبود می‌یابند.
عوارض نادر اما قابل توجه: در موارد بسیار نادر، احتمال بروز عفونت، کاهش دائمی دید یا مشکلات ناشی از برش قرنیه وجود دارد. رعایت دقیق مراقبت‌های پس از عمل و پیروی از دستورات پزشک نقش مهمی در پیشگیری از این موارد دارد.
هزینه عمل لیزیک
آشنایی با انواع روش‌های اصلاح عیوب انکساری چشم
برخلاف تصور رایج، لیزیک تنها یکی از روش‌های اصلاح دید است. با پیشرفت علم، تکنیک‌های متنوعی برای درمان نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم توسعه یافته‌اند که هرکدام شرایط خاص خود را دارند.
مهم‌ترین روش‌ها عبارتند از:
لیزری: فمتولیزیک، فمتو اسمایل، اپی‌لیزیک، PRK، TransPRK، لازک، Customized Lasik، سوپراکور
کاشت لنز: ICL، ARTIFLEX و ARTISAN Phakic IOL
جراحی‌های جایگزین: Intacs، CK، Clear Lens Extraction
هر روش تفاوت‌هایی در نوع برش، دوره بهبودی و اثربخشی دارد. انتخاب مناسب‌ترین گزینه، پس از بررسی دقیق توسط چشم‌پزشک و انجام آزمایشات تخصصی صورت می‌گیرد.
سخن پایانی
لیزیک یکی از سریع‌ترین و موفق‌ترین روش‌های جراحی چشم است که با تغییر شکل قرنیه، نحوه تمرکز نور بر شبکیه را بهبود می‌دهد و مشکلاتی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی و آستیگماتیسم را اصلاح می‌کند.
با رعایت مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و داشتن انتظارات واقع‌بینانه، می‌توان به نتایج بسیار مطلوبی دست یافت. حدود ۹۹٪ بیماران پس از لیزیک، دیدی برابر با ۲۰/۴۰ یا بهتر دارند.
منابع:mandana-ahmadi.ir/drhamami.com
سوالات متدال
مدت زمان عمل لیزیک چقدر است؟
معمولاً کمتر از ۱۵ دقیقه برای هر چشم طول می‌کشد.
آیا عمل لیزیک دردناک است؟
خیر، عمل با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و درد قابل توجهی ندارد.
آیا عمل لیزیک برای کودکان انجام می‌شود؟
معمولاً خیر، چون چشم کودکان هنوز در حال رشد است.
آیا عمل لیزیک باعث نابینایی می‌شود؟
بسیار نادر و تقریباً غیرممکن است اگر توسط پزشک متخصص انجام شود.
آیا عمل لیزیک باعث کاهش حساسیت به نور می‌شود؟
معمولاً خیر، ممکن است حساسیت موقت افزایش یابد.
آیا عمل لیزیک نیاز به مراقبت‌های خاص بعد از عمل دارد؟
بله، استفاده از قطره‌های چشمی و پرهیز از مالش چشم ضروری است.
آیا عمل لیزیک برای افراد با سابقه جراحی چشم مناسب است؟
بستگی به نوع جراحی قبلی دارد و باید توسط پزشک بررسی شود.
